Türkiye Yatırım Platformu

EFSD+ Nedir?

Avrupa Birliği, Katılım Öncesi Yardım Aracının üçüncü döneminde (IPA III) Avrupa Sürdürülebilir Kalkınma Fonu Artı (EFSD+) isimli mekanizmayı oluşturmuştur. Bu mekanizma ile AB’nin ortaklık içerisinde olduğu ülkelerde kamu sektörü, belediyeler ve özel sektörün, AB’ye akredite Uluslararası Finans Kuruluşları (IFI) ile yürütecekleri ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri içeren yatırım projelerine AB desteği sunulması amaçlanmaktadır.

IPA III dönemi (2021-2027 yılları) için AB’nin ortaklık ilişkisi yürüttüğü tüm ülkelerde IFI’lerin riskini üstlenecek şekilde 40 milyar Avro’luk bir garanti desteği sağlanacak olup bu garantinin yaklaşık yüzde 67’si Avrupa Yatırım Bankası için ayrılmıştır.

Türkiye Yatırım Platformu Nedir? Kimler faydalanabilir?

EFSD+ mekanizmasından faydalanabilmenin bir koşulu olarak Avrupa Komisyonu tarafından 31 Mart 2022 tarihinde Türkiye Yatırım Platformu (TYP) oluşturulmuştur. Bu mekanizma çerçevesinde ülkemizde yatırım projelerinde yer alacak uluslararası kuruluşların, faydalanıcı kurum ve özel sektör kuruluşları ile yürütecekleri yatırım projelerinin kredi garantisi veya blending (kredi ve hibenin bir arada kullandırılması) finansman modelleri ile desteklenmesi hedeflenmektedir.

TYP faydalanıcıları, kamu kurumları, özel sektör kuruluşları ve belediyeler olacaktır. Bu kurum ve kuruluşların, ilgili konuda bir uluslararası kuruluş ile ortaklaşa proje yürütüyor olması gerekmektedir.

Türkiye Yatırım Platformu Ülkemizde Nasıl Koordine Edilmektedir?

Türkiye Yatırım Platformunun ülkemizdeki koordinasyonu, 2023/11 sayılı IPA III genelgesinde düzenlenmiş olup, TYP kapsamındaki proje portföyleri, AB Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından takip edilmektedir.

Türkiye Yatırım Platformu Hangi Alanlardaki Yatırımları Desteklemektedir?

Avrupa Birliği’nin oluşturduğu belgelerde yatırım projelerinin yapılabileceği alanlar 6 ana başlık altında toplanmıştır. Yatırım Pencereleri adı verilen başlıklar şunlardır:

• Bağlantısallık: Enerji, Ulaştırma ve Dijitalleşme
• KOBİ’lerin Kapsayıcı ve Yeşil Dönüşümü ve İstihdam
• Sürdürülebilir Tarım, Biyo-çeşitliliğin ve Doğal Kaynakların Korunması
• Sürdürülebilir Şehirler
• Sürdürülebilir Finans
• İnsani Kalkınma

Türkiye Yatırım Platformu Nasıl Çalışır ve Mevcut Durum Nedir?

Avrupa Birliği Türkiye Yatırım Platformu kapsamında yer alacak yatırım programlarının sunulması için uluslararası kuruluşlar nezdinde çağrıya çıkmaktadır. Çağrı dönemleri Avrupa Komisyonu tarafından belirlenmekte olup, belirli periyodlar çerçevesinde yürütülmemektedir.

Avrupa Birliği’nin uluslararası kuruluşlar nezdinde ve çoğunlukla özel sektör projelerine yönelik açtığı ilk çağrı Temmuz 2022’de tamamlanmıştır.

İlk çağrı kapsamında kabul edilen yatırım programları nelerdir? 

Bu çağrıya Avrupa Yatırım Bankası (EIB), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Alman Kalkınma Bankası (KfW), Fransız Kalkınma Ajansı (AfD), Hollanda Girişimcilik Geliştirme Bankası (FMO), Cassa Depositi e Prestiti (CDP) ve Avrupa Kalkınma Finans Kuruluşları (EDFI) ve Dünya Bankası Grubundan IFC ülkemizi içeren yatırım programı önerileri (proposed investment programmes) sunmuştur. Geniş kapsamlı hedefler içeren bu portföyler kapsamında, uluslararası kuruluşlar ülkemizdeki faydalanıcı kuruluşlarla birlikte ülkemizin ve AB’nin ortak paydası olan sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik yatırım projeleri oluşturacaklar ve yürüteceklerdir.