Avrupa Komisyonu

Avrupa Komisyonu, Birliğin yürütme organı olarak Avrupa Birliği (AB) müktesebatını, bütçeyi ve programları uygulamaktan ve idari denetimden sorumlu kurumdur. Avrupa Komisyonu, her bir üye ülkeden bir kişinin yer aldığı, 5 yıl için seçilen 27 üyeden oluşur.

Komisyon'un merkezi Brüksel'dedir. Komisyon, Birliğin genel çıkarlarını destekler ve bu amaca yönelik uygun girişimlerde bulunur. Birliğin Kurucu Antlaşmaları’nın (Antlaşmalar) ve kurumlar tarafından bu Antlaşmalar’a dayanarak kabul edilen tedbirlerin uygulanmasını sağlar. AB Adalet Divanı’nın denetiminde Birlik hukukunun uygulanmasını gözetir. Bütçeyi uygular ve programları yönetir. Antlaşmalar’da öngörülen koşullara uygun olarak koordinasyon, yürütme ve yönetim işlevlerini yerine getirir. Ortak dış ve güvenlik politikası ile Antlaşmalar’da öngörülen diğer durumlar haricinde, Birliğin dış temsilini sağlar. Kurumlar arası anlaşmaların yapılması amacıyla, Birliğin yıllık ve çok yıllı programlama çalışmalarını başlatır. Komisyon'un bir diğer önemli görevi ise yasama organını oluşturan Avrupa Parlamentosu ve Konsey'e sunduğu önerileriyle yasama sürecini başlatmasıdır. Birliğin yasama tasarrufları, Antlaşmalar’da aksi öngörülmedikçe, ancak Komisyon’un önerisi üzerine kabul edilebilir. Diğer tasarruflar, Antlaşmalar’da öngörülmesi halinde Komisyon’un önerisi üzerine kabul edilir.

Avrupa Komisyonu’nda; Komisyon Başkanı, beş Başkan Yardımcısı, Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi/Başkan Yardımcısı ve her biri bir portföyden sorumlu olan yirmi Komisyon üyesi bulunmaktadır.

Komisyon Başkanı, Komisyon’un görevini yerine getirirken uyacağı yönlendirici ilkeleri belirler, Komisyon’un uyumlu, etkin ve heyet olarak hareket etmesini sağlamak amacıyla iç organizasyonu konusunda karar verir, Komisyon üyelerinin portfolyolarını tayin eder, Komisyon üyeleri arasından, Birlik Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi dışındaki başkan yardımcılarını atar. Bir Komisyon üyesi, Başkan’ın talep etmesi halinde istifa eder. Birlik Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi, Başkan’ın talep etmesi halinde, Birliğin Kurucu Antlaşmaları'nda öngörülen usule uygun olarak istifa eder. Başkan ayrıca AB Zirvesi toplantılarında, G7 ve G20 zirvelerinde, AB dışı ülkelerle yapılan zirvelerde ve Avrupa Parlamentosu ile Konsey’deki önemli tartışmalarda Komisyonu temsil eder.

AB Zirvesi, Avrupa Parlamentosu seçimlerini göz önünde tutarak ve gerekli istişarelerde bulunduktan sonra, Avrupa Parlamentosu’na, Komisyon Başkanlığı için nitelikli çoğunlukla bir aday önerir. Bu aday, Avrupa Parlamentosu tarafından üye tam sayısının çoğunluğuyla seçilir. Bu aday için çoğunluğun sağlanamaması durumunda, AB Zirvesi nitelikli çoğunlukla hareket ederek, Avrupa Parlamentosu tarafından aynı usule göre seçilecek yeni bir adayı bir ay içinde önerir. Konsey, seçilen Başkan ile mutabakat halinde, Komisyon üyesi olarak atanmasını önerdiği diğer kişilerin listesini kabul eder. Komisyon üyeleri, üye ülkelerin önerileri temelinde seçilir. Başkan, Birlik Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Komisyon’un diğer üyeleri, heyet olarak Avrupa Parlamentosu’nun muvafakat oyuna sunulur. Komisyon, bu muvafakat temelinde, AB Zirvesi tarafından nitelikli çoğunlukla atanır.

Komisyon, Avrupa Parlamentosu’na karşı heyet olarak sorumludur. Avrupa Parlamentosu, Komisyon hakkında bir güvensizlik önergesi oylayabilir. Böyle bir güvensizlik önergesinin kabul edilmesi halinde, Komisyon üyeleri toplu olarak istifa eder ve Birlik Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi de Komisyon’da yürüttüğü görevlerinden istifa eder.

Komisyon üyeleri, AB üyesi devletlerin vatandaşları olmalarına ve bu devletler tarafından atanmalarına karşın kendi ülkelerinin menfaatlerini değil, Birliğin genel menfaatlerini korumak durumundadır. Komisyon, sorumluluklarını yerine getirirken bağımsız hareket eder ve üye ülkelerden ya da herhangi bir kurumdan veya makamdan talimat almaz.

Komisyon bünyesinde, herhangi bir konuda idari düzenlemelerin yapıldığı idari yönetim birimleri olan Genel Müdürlükler bulunur. Her Genel Müdürlük, çalışmalarının siyasi ve yönetim sorumluluğunu üstlenen Komisere karşı sorumlu bir Genel Müdür tarafından yönetilir. Genel Müdürlükler, AB politikalarını, mevzuatını ve finansman programlarını geliştirir, uygular ve yönetir. Ayrıca, hizmet departmanları belirli idari konularla ilgilenir. Yürütme ajansları da, Komisyon tarafından oluşturulan programları yönetir.

Avrupa Komisyonu'nun resmi sayfasına ulaşmak için lütfen tıklayınız.